Nevzat Devranoglu
ANKARA, 10 Kasım (Reuters) – TL’de yaşanan %5’in üzerindeki kıymet artışı 2018 üçüncü çeyrekten beri en büyük yükseliş olurken yabancı yatırımcıların Türkiye konumlarını artırmak için aslında ne kadar istekli olduğunu gösterdi.
Yatırımcıların bundan sonra ise 19 Kasım tarihli Merkez Bankası (TCMB) faiz kararına odaklanması bekleniyor.
TL’deki bedel yararı iktisat idaresinde yapılan yeni atamalar sonrası, iktisat siyasetlerinde piyasa lehine net bir değişim olacağı beklentisiyle yaşandı. TL’nin kıymet kazanmasının akabinde varlık fiyatlarındaki yükseleiş pay, tahvil, CDS, eurobond piyasalarında da besbelli formda hissedildi.
TCMB başkanlığına Murat Uysal’ın yerine AKP’de en kıdemli iktisat yöneticilerinden olan Naci Ağbal, bunu takiben toplumsal medyadan sürpriz halde istifa eden Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın yerine ise Lütfi Elvan atandı.
Elvan’ın ataması bugünkü resmi gazetede yer aldı.
TL’de dün dolar karşısındaki bedel çıkarı bir orta %6’nın da üzerine çıktıktan sonra %5’e yakın düzeylerdeydi. Bankacılar hareketin en büyük kısmının yabancı yatırımcıların süreçlerinden gerçekleştiğine, swap piyasası süreçlerinin Londra’da TL konumlarının bir gün için epeyce besbelli bir artış gösterdiğine dikkat çektiler.
Dolar/TL TCMB’nin piyasaların beklentilerini karşılayamayan adımları ve ABD seçimleri kaynaklı global fiyatlamalarla Cuma günü 8,58 ile rekor kırmıştı.
Dolar/TL dün 8,005 düzeyine kadar geriledi. Kur bu sabah ise saat 08.56’da 8,1700 / 8,1950 düzeyinde süreç gördü. Tıpkı saate euro/TL 9,6663 / 9,6971 düzeyinde, sepet bazında TL ise 8,9186 / 8,9467 düzeyine epey sert geriledi. Euro/TL’deki düşüş 10,19’dan başlarken sepet bazında TL’deki düşüş ise 9,38’den başladı.
Bir bankanın döviz masası müdürü, “Dün döviz piyasalarında yapılan süreçlerin dağılımına baktığımızda hareketin en büyük kısmının yabancı yatırımcılardan geldiğini görünüyor. Lokallere baktığımızda bireysellerde hem döviz satışı hem döviz alımı istikametinde süreçler var. Kurumsallarda ise döviz alımının daha besbelli olduğunu görüyoruz.” dedi ve ekledi:
BIST-100 .XU100 endeksinde yükseliş dün %3’ü aşarken bankacılık endeksi .XBANK ise %6’nın üzerinde prim yaptı. CDS’ler 550 baz puandan kısa müddette 500 baz puanın altına sert gerileyerek 450 puana yaklaştı. Eurobond getirileri de sert düştü, altın fiyatı 500 TL’nin altına geriledi.
İKTİSAT İDARESİNİN BİRİNCİ İMTİHANI 19 KASIM OLACAK
Piyasalar hala siyasalların iktisat idaresine ait bu ani değişime yorumlarını duymak istiyor. Piyasa siyasette yeni vazifeden alma/atamaların olup olmayacağını da izliyor. Fakat TL’de piyasanın yeni atamaların akabinde izleyeceği en değerli gelişme olarak TCMB’nin 19 Kasım tarihli Para Siyaseti Heyeti (PPK) öne çıkıyor.
Ağbal TCMB lideri olarak birinci açıklamasını ise dün sabah yaptı. Açıklamada, fiyat istikrarı için tüm araçların kararlılıkla kullanılacağına dikkat çekildi. Ağbal 19 Kasım’daki PPK’ya kadar mevcut durumun gözden geçirileceğini; oluşacak bilgi ve değerlendirmelerle gerekli siyaset kararlarının alınacağını vurguladı. bildiri faiz artışına ait birinci sinyal olarak yorumlandı. Birtakım yatırımcılar ise hala Türkiye görüşünü değiştirmek için 19 Kasım tarihini bekliyor.
Rabobank’tan Piotr Matys, dün yaşanan hareketi düzeltme olarak tanımlarken “Düzeltme ile sürdürülebilir toparlanma ortasında değerli bir fark bulunuyor. TL konusunda uzun vadeli yükseliş görüşü benimsemek için çok daha yüksek faiz oranları ve yapısal ıslahatlara güçlü bir bağlılık gerekli. Bunun için çok erken ve evvel TCMB ve Erdoğan idaresinden somut adımlar atılması gerekiyor.” dedi.
Ağbal misyonu Uysal’dan devralmasının akabinde, hafta sonunda İstanbul’da kamu ve özel bankaların genel müdürleri, sivil toplum kuruluşları, iş etrafları ve düzenleyici kurumlar ile tek tek görüşerek iktisattaki gelişmeleri değerlendirirken, akabinde Pazar günü akşam saatlerinde Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a brifing verdi. Cumartesi evre teslim sürecinde TCMB’nin mevcut yöneticileri de görüşmüştü. Bu görüşmelerin akabinde piyasadaki beklenti Ağbal’ın rezerv kayıpları üzere siyasetlere sıcak bakan birtakım yöneticilerle çalışmayı tercih etmeyebileceği istikametinde.
Atama ve istifalar öncesi TL’nin dolar karşısındaki son 3 yıldaki bedel kaybı %55 civarındaydı. Bu bilgilere nazaran 22 gelişmekte olan para ünitesi değerlendirildiğinde TL açık orta en çok kıymet kaybeden para ünitesi pozisyonunda. TL’nin bu yılki kaybı ise %30 düzeyinde.
Son devirde rekabetçi TL telaffuzuyla birlikte uygulanan siyasetler yabancı yatırımcıların portföylerinde sert azalışların yanında kamunun 2019’dan beri 130 milyar dolara yaklaşan döviz arzı ile sonuçlandı. Bu yıl lokaller 27,4 milyar dolar meblağında döviz ve altın alırken yabancılar ise pay senetlerinde 5,8 milyar dolar, sabit getirili varlıklardan 7,6 milyar dolar satış yaptı. TL cinsi iç borçlanma piyasasında %20 – 25 tartıya sahip yabancılar bugünlerde bu oranı %3’lere kadar düşürmüş durumda. Türkiye’nin portföy çıkışlarını dünyada getiri arayışının yüksek olduğu, TL’nin gerçek bazda tarihi en düşük düzeyinde olduğu bir devirde yaşıyor.
Türkiye’nin 5 yıllık kredi iflas takası primi (CDS) geçen hafta 550 puan civarında dalgalandıktan sonra dün sert geriledi. CDS saat 09.04’te 463 / 473 baz puan düzeyinde.
Investing TR
