Investing.com – Ekonomik büyümenin öncü göstergesi olan imalat sanayi performansında en süratli ve muteber referans kabul edilen İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) anketinin Kasım ayı sonuçları açıklandı. Eşik bedel olan 50,0’nin üzerinde ölçülen tüm sayıların dalda iyileşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına nazaran, Ekim’de 53,9 olarak ölçülen manşet PMI Kasım’da 51,4’e düşmekle birlikte faaliyet şartlarının iyileştiği istikametinde sinyal vermeye devam etti.
PMI, Covid-19 kaynaklı daralmanın akabinde Haziran’da başlayan toparlanma devrinin en düşük seviyesinde gerçekleşerek son 5 ayın en düşük düzeyinde indi. Türkiye’deki Covid-19 hadise sayılarının artması ve bu durumun müşteri talebini ve üretim süreçlerini olumsuz etkilemesi, firmaların Kasım ayında karşılaştığı temel zorluk olarak kaydedildi. Bunun sonucu olarak, hem yeni siparişler hem de üretim yavaşladı. Yeni ihracat siparişlerinin de ivme kaybettiği gözlendi. Yeniden de bu üç göstergede kaydedilen zayıflama, 2020 başlarındaki birinci pandemi dalgasının zirve noktasına nazaran çok daha ölçülü seviyede gerçekleşti.
Pandeminin neden olduğu karantina devrinde 33,40 düzeyine gerileyen gösterge Haziran ayı itibariyle tekrar büyüme bölgesine geçti. Kasım ayında büyüme bölgesi korundu, lakin son 5 ayın en düşük düzeyine gerileme yaşandı.
Anketin görece olumlu gelişmesi ise iş hacimlerinin geçen aylarda gösterdiği güçlü toparlanmaya bağlı olarak firmaların istihdam seviyelerini artırmaya devam etmesi oldu. İstihdamda artış trendi altı aya ulaştı ve güçlü seyrini korudu. Çalışan sayılarındaki yükseliş ve yeni siparişlerdeki yavaşlama, firmaların birikmiş işlerini azaltmaya devam edebilmesini sağladı.
Covid-19 salgını, tedarik zincirleri üzerinde giderek daha önemli tesir yarattı ve Kasım ayında teslimat sürelerindeki artış, anket geçmişinin üçüncü en yüksek seviyesinde gerçekleşti. Bu durum girdi stoklarının gerilemesine katkı yaptı. Emsal formda, üretim ihtiyaçlarındaki düşüşe bağlı olarak satın alma faaliyetleri de hafif bir azalma gösterdi. Türk lirasının yakın devirde ABD doları karşısında gösterdiği paha kaybı, hem girdi maliyetleri hem de kesin eser fiyatlarındaki keskin artışların sürmesinde belirleyici oldu. Bununla birlikte, her ikisinde de enflasyon oranları Ekim ayına nazaran hafif düşüş sergiledi.
Muharrir: Necdet Erginsoy
Investing TR
