ANKARA, 30 Ekim (Reuters) – Dolar/TL 8,3350’ye kadar yükselerek yeni tarihi tepesinde güne başlarken, piyasalarda ağır bilgi gündemi ve Merkez Bankası’nın (TCMB) likidite adımları takip ediliyor.
TCMB’nin bugün BIST Repo-Ters Repo Pazarı’nda gecelik fonlama sağlamayacağını açıklaması akabinde dolar/TL 8,3’ün altına kadar geriledi. seçimlerinin bu hafta sonu gerçekleşecek olması global piyasalarda baskı ögesi olmaya devam ediyor. Öte yandan ABD seçimleri Türkiye açısından daha net bir risk ögesi oluşturuyor.
Reuters’ta kısa müddet evvel yayımlanan bir tahlilde dikkat çekildiği üzere ABD Demokrat Parti lider adayı Joe Biden’ın Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın dış askeri müdahalelerine ve Rusya ile daha yakın işbirliğine karşı ABD’nin duruşunu sertleştirmesi beklendiği için, ABD lideri seçilmesi halinde Türkiye öbür ülkelerden daha fazla kaybedebilir. borsaları, yaklaşmakta olan ABD başkanlık seçimleri ve global ekonomik gerilemenin piyasalarda tesirini sürdüreceğine dair kaygılarla arka arda üçüncü günde de düştü. emsal para ünitelerinden negatif ayrışma ile birlikte görülen sert bedel kaybı TCMB’nin beklentilerin tersine siyaset faizini sabit tutup sıkılaştırmayı faiz koridorunu genişleterek yapması ile başladı. Son günlerde jeopolitik gelişmelerle AB ve ABD ile tansiyonun artabileceği telaşları ve yaklaşan ABD seçimleri de TL’de paha kaybına tesir eden ögelere eklenmiş durumda.
Dolar/TL PPK öncesi gördüğü 7,7935 düzeylerinden yeni tepe olan 8,3350’ye kadar yükselmiş durumda. Kur saat 09.26’da 8,2900 / 8,3000 düzeyinde süreç görüyor. Euro/TL 9,6835 / 9,6961 düzeyinde, sepet bazında TL ise tıpkı saatte 8,9757 / 8,9978 düzeyinde.
SİYASET FAİZİNDE ARTIŞ SİNYALİNİ PİYASA FİYATLAMADI
TCMB geçen hafta siyaset faizini sabit tutmasına rağmen likidite sıkılaştırma adımlarının üst sonunu belirleyen geç likidite penceresini (GLP) 150 baz puan artışla %14,75’e yükseltmişti.
TCMB Lideri Murat Uysal, faiz koridorunun operasyonel çerçevesinde değişikliğe gidilerek GLP ve borç verme faiz oranı ortasındaki marjın 300 baz puana çıkarılmasına yönelik “Buna şöyle bakmak lazım. Sadeleşmeden kalıcı bir uzaklaşma değil…. Fakat tek sefere yönelik geç likidite ile borç verme ortasında bir ayarlama yapıldı. Bu önümüzdeki periyotta de para siyasetinin esnekliği noktasında kolaylık sağlayacaktır.” dedi.
TCMB’nin yüklü ortalama fonlama maliyeti Çarşamba günü prestijiyle %13,08 düzeyinde. Temmuz ortasından beri 550 baz puan civarında sıkılaştırmaya gidildi ve ilgili faiz 2020’de uygulanan en yüksek oran oldu. Lakin süreç TL’de bariz bir iyimserlik yaratabilmiş değil.
Gecelik faizler %14,5’e kadar yükselerek GLP ile belirlenen %14,75 hududuna yaklaşırken, piyasada ortalama fonlama maliyetinin de gecelik faizlere bir ölçü gecikme ile yaklaşacağı düşünülüyordu. Bugünkü adım bu süreci ise hızlandırıyor.
Hali hazırda fonlama kompozisyonunda %10,25 düzeyindeki siyaset faizi kullanılmıyor. Gecelik vadede %11.75 düzeyindeki BIST fonlamasının ise bugün yapılmayacak olması bankaların %14.75 düzeyindeki GLP faizine yönlenmesi manasına geliyor. Bu adımın yüklü ortalama fonlama faizi ile gecelik faizlerin süratli yükseltmesi bekleniyor.
TCMB yılın son enflasyon raporunda 2020 için enflasyon varsayımını %8.9’dan YEP iddialarını de aşacak formda %12.1’e yükseltirken, dezenflasyon için siyaset faizi dahil elindeki tüm araçları kullanacağını belirtti. bankanın Hazine masası yetkilisi, “TCMB enflasyon raporunda siyaset faizi artış sinyalini net ve güçlü bir formda verdi. Fakat bu sinyal piyasada net bir iyimserlik de getirmiş değil. Biz burada geçmiş uygulamalar nedeniyle soru işaretleri olması nedeniyle piyasanın TCMB’nin kelamlı iletisi yerine adımını görmek isteği olarak algılıyoruz” dedi ve ekledi:
Bankacılar TCMB kararının iktisat idaresinin rekabetçi TL telaffuzuyla ahengine dikkat çekiyorlar. İktisat idaresinin TL’nin rekabetçi olmasını istemesi TL’de besbelli kıymet karının tercih edilmediğini gösteriyor. Fakat bu süreç yabancı yatırımcıların portföylerinde sert azalışları da beraberinde getiriyor. Birebir formda bu siyasetler kamunun 2019’dan beri 130 milyar dolara yaklaşan döviz arzı nedeniyle gerileyen rezervlere yönelik soru işaretlerini de artırıyor.
İktisat idaresi bir müddettir benimsediği rekabetçi TL söylemi ile birlikte sıcak para olarak nitelendirilen ve Türkiye’nin cari açığını uzun yıllar finanse eden fonlama tipi şuurlu olarak azaltılırken, direkt yatırımların ise hissesinin artması isteniyor.
Piyasada yakından izlenen gelişmeler ortasında ABD seçimleri, Brexit, koronavirüste global ve lokal artış trendi, AB ile tansiyonun yine artması telaşı, Azerbaycan – Ermenistan tansiyonu ve S-400 hava savunma sistemleri konusunda devam eden süreç öne çıkıyor.
Türkiye’nin 5 yıllık kredi iflas takası primi (CDS) ise TCMB’den faiz artışı beklentisiyle geçen hafta gerilediği 500 baz puanı aşarak sert yükselişte. CDS saat 09.32’de 550 / 560 düzeyinde.
Investing TR