Müellif: Peter Nurse
Investing.com – Lider Joe Biden bütçedeki büyük federal harcamaları açıklayacak, Avrupa Merkez Bankası (ECB) tahvil alımları konusunda karar verecek, Fed’in enflasyon ölçümünde tercih ettiği bilgiler açıklanacak, OPEC gelecek hafta toplanacak ve ekonomik toparlanma iyimserliği üzerine pay senetleri yükseliyor.
28 Mayıs Cuma günü piyasalarda bilmeniz gerekenler:
1. Biden’in büyük bütçesi
New York Times’a nazaran Lider Joe Biden, önümüzdeki mali yılda federal harcamaları 6 trilyon dolara çıkaracak bütçeyi açıklamaya hazırlanıyor.
Bu türlü bir teklifin, Demokratların Meclis ve Senato’da ufak bir çoğunluğa sahip olduğu bölünmüş Kongre’den geçmesi gerekirken federal harcamalar, II. Dünya Savaşı’ndan bu yana görülen en yüksek düzeylere çıkmış olacak.
Liderin yeni harcama teklifi hem klasik altyapı hem de yeşil teknolojiye yönelik büyük yatırımları finanse etme emeli taşıyor. Bu, Amerika’nın global olarak rekabet gücünü artırmanın yanı sıra bölge üniversitelerine, aile müsaadelerine ve çocuk bakımına erişimi artırmada çok değerli görülüyor.
Teklifin, yüksek faiz oranlarıyla kontaklı harcamalardaki büyük artışın ülkenin borç ödemelerini rahatsız edici düzeylere çıkaracağından tasa eden mali şahinlerin muhalefetini artıracağı kesin.
Fakat Perşembe günü milletvekillerine yaptığı açıklamada Hazine Bakanı Janet Yellen, Biden’in harcama planının “mali açıdan sorumlu” bir yaklaşımı temsil ettiğini söyledi.
Yellen Meclis Ödenekleri alt komitesinin online oturumu sırasında söz verirken “göreceksiniz liderin teklifi süreksiz bir harcama devri olacak ve bütçe penceresinin dışındaki kalıcı artışlar, daha düşük açıklara ve bu harcamaları desteklemek için daha yüksek vergi gelirlerine yol açacak” dedi.
2. Pay senetleri yüksek açılacak, gözler Salesforce (NYSE:CRM) ve HP’de (NYSE:HPQ)
Güçlü istihdam datalarını takiben global ekonomik toparlanmaya dair iyimserlik artarken ABD borsası yüksek açılacak.
Dow Jones 195 puan artarak 34.600 üzerine çıkarken S&P 500 %0,4 ve Nasdaq 100 %0,3 yükseldi.
Bu hafta majör endekslerin hepsi yüksek kapatacak üzere görünüyor. S&P 500 bu hafta şimdiye kadar %1,1 yükseldi, Dow Jones Industrial Average %0,8 ve NASDAQ Composite yaklaşık %2 kazandı.
Avrupa’da Stoxx 600 %0,4 artışla gün içi yeni rekorlara yükseldi. Avrupa Komisyonu’nun ekonomik hissiyat endeksi, nisan ayında görülen 110,5 puandan yükselerek mayıs ayında 114,5 puana ulaştı.
Global iktisattaki ilerlemenin gücüne dair itimat artıyor. ABD’de birinci işsizlik müracaatları, pandeminin yeni düşük düzeylerine gerileyerek dünyanın en büyük iktisadının sağlıklı olduğuna işaret etti.
İyimserliği artıran başka gelişme, Biden idaresinin mali 2022 yılı bütçesi oldu.
Cuma günü gözler Salesforce’da (NYSE:CRM) olacak. Yazılım şirketi, pandeminin yönlendirdiği uzaktan çalışma sayesinde bulut tabanlı yazılım talebinin artmasının akabinde tüm yıl varsayımlarını yükseltti.
HP (NYSE:HPQ), beklenenden daha iyi ikinci çeyrek raporuna karşın bilgisayar çip kıtlığının devam etmesi ile bu yıl laptop talebini karşılama yetilerinin etkilenebileceği konusunda uyardı ve piyasa öncesinde %5 üzerinde düşüş yaşadı.
3. Fed’in favori enflasyon ölçümü
Cuma günü iktisat cephesi oldukça dolu lakin en çok dikkat çeken, Fed’in enflasyon ölçüm tercihi olan çekirdek ferdî tüketim harcamaları fiyat endeksi olacak.
Ekonomistler bu endeksin, Nisan ayında yıllık bazda %2,9 yükselmiş olmasını bekliyor. Bir ay evvel yıllık %1,8 artış görülmüştü.
Fed yetkilileri, süreksiz olarak gördükleri yüksek enflasyon periyodunu (bu, bilhassa son TÜFE’nin yıllık %4,2 artış göstermesinden sonra yaşanan durumdu) yaşamaya hazır olduklarını anlatmak için çok uğraştı.
Bununla birlikte çekirdek endeksteki büyük bir artış, ABD’li siyasetçileri biraz rahatsız ederek merkez bankasının aksiyon almayı planladığı vakit çizelgesini hızlandırabilir.
Öbür iktisat datalarında: teşvik çekleri bittiği için %14,3 düşüş beklenen şahsî gelir ve %0,5 artmış olduğu öngörülen ferdî harcamalar var. Michigan tüketici hissiyat endeksinin de Mayıs ayında 82,8 puana düşmüş olduğu düşünülüyor.
4. ECB’nin tahvil alım programı
Fed, tahvil alım programını ne vakit küçültmeyi planladığına dair yeni bir kılavuz sunma baskısı altına girerken Avrupa’da bu sesler çok daha cılız.
Hatta piyasa iştirakçileri, ekonomik toparlanma potansiyeline karşın Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB), 10 Haziran’daki toplantısında acil tahvil alımlarının yüksek temposunu daha da artırmasını bekliyor.
Bu alımlar, Euro bölgesinin çift tabanlı bir resesyona girdiği ve borçlanma maliyetlerinin yükseldiği mart ayında hızlandı.
İvmelenen aşı programları işyerlerinin tekrar açılmasını sağlarken Avrupa tekrar büyümeye başladı. Bununla birlikte 10 yıllık Alman getirisinin geçen hafta iki yılın yükseğine çıkması ile borçlanma maliyetleri hala yükselişte ve iyileşmenin sekteye uğrayacağından korkup istikrarlı bir teşvik akışı isteyen siyasetçilerin sayısı artıyor.
ECB idare heyeti üyesi olan piyasa operasyon müdürü Isabel Schnabel, iktisat toparlanıp finansal şartlar elverişli olurken bu durumun beklenmesi gerektiğini söyleyerek getirilerdeki artış konusunda daha iyimser bir hal takındı.
Nordea analistleri, “ECB’nin Haziran toplantısında varlık alımlarının mevcut temposunu sürdürme kararı alacağını düşünmeye devam ediyoruz. Fakat PEPP (pandemi acil durum harcama planı) altındaki net alımların, koronavirüs krizinin hala devam ettiğini tez etmenin gitgide zorlaşacağını düşündüğümüz 2022 Mart sonunda bitmesini bekliyoruz” dedi.
5. OPEC toplantısı yaklaşıyor
Gelecek hafta yapılacak OPEC toplantısı öncesinde ve İran ihracatının geri dönüş mümkünlüğü ile yatırımcılar temkinli davranırken ham petrol fiyatları Cuma günü ufak artışlar yaşadı.
WTI %0,5 artışla 67,15 dolar olurken Brent %0,4 yükselerek 69,47 dolara ulaştı. Mukaveleler %5 ve %6 haftalık yarar elde etme yolunda.
İran ve dünya güçleri, 2015 muahedesine tam ahengi sağlamak için Tahran’ın nükleer faaliyetleri konusunda atması gereken adımlarla ilgili Viyana’daki müzakereleri sürdürüyor.
Muahedeye varılıp İran üzerindeki yaptırımlar kaldırılırsa İran günlük 1 milyon varil ek üretim yapabilir.
Bu, Salı günü toplanacak olan OPEC+’nın hesaba katması gereken bir durum.
Bununla birlikte birçok uzman, kümenin, üretim kesintilerini kademeli olarak azaltma temposuna bağlı kalmasını ve Temmuz ayında günlük 840.000 varillik üretim artışını onaylamasını bekliyor.
Toplantı öncesinde petrol, Mayıs ayında da çıkarlı çıkma yolunda ilerliyor. Bu yıl beş ayın dördünde kazanmış olacak. Yatırımcılar, bilhassa ABD ve Avrupa’daki Covid-19 salgınıyla çabada kaydedilen ilerlemenin güç tüketimini teşvik edeceğine bahis koyuyor.
Cuma günü yatırımcılar, Baker Hughes petrol kulesi sayımı ile CFTC’nin haftalık yatırımcı taahhütleri raporunu elde edecek.
Investing TR