ANKARA, 30 Eylül (Reuters) – Azerbaycan ve Ermenistan ortasındaki gerginlik jeopolitik riskleri artırarak TL cinsi yatırım araçlarına satış baskısı getirirken, dün açıklanan Yeni Iktisat Programı’nı (YEP) takiben atılan olağanlaşma adımları izleniyor.
Merkez Bankası’nın (TCMB) sürpriz faiz artışı, BDDK’nın swap kısıtlamaları ve faal rasyosunu gevşetme adımlarının akabinde bugün mevduatta stopaj yıl sonuna kadar düşürüldü. bugün altın ve döviz süreçlerinden alınan banka ve sigorta muameleleri vergisi (BSMV) de %1’den binde 2’ye indirildi. ilgili adımları bir müddettir bekliyorlardı. Yerli yatırımcı için TL’yi daha cazip ve yabancı yatırımcı için daha Türkiye’yi daha muteber bir piyasa kılması açısından piyasalarda bu adımları bekleniyordu.
Dolar/TL‘de yeni tarihi tepe 7,8555 oldu. Dolar/TL saat 08.59’da 7,7600 / 7,7700 düzeyinde süreç görüyor. Birebir saatte euro/TL 9,1040 / 9,1169, sepet bazında TL 8,4320 / 8,4435 düzeyindeydi.
YEP SONRASI OLAĞANLAŞMA ADIMLARI
Dün açıklanan YEP’e nazaran hükümet koronavirüs salgınından toparlanan iktisadın bu yılı %0,3 büyüme ile tamamlayacağını, sonrasında süratli toparlanacağını öngörürken; salgına bağlı “kötümser senaryoda” ise iktisadın bu yıl %1,5 daralabileceğini kestirim ediyor.
YEP’in tanıtım toplantısında konuşan Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, koronavirüs salgının TL’de paha kaybı, enflasyonda düşüşün durması ve turizm gelirlerindeki sert düşüş nedeniyle cari süreçler istikrarında bozulma olarak yansıdığına dikkat çekerken olağanlaşma adımlarının ise süreceğini söylemişti. bankanın Hazine işlemcisi, “YEP’in çizdiği genel makro patika için piyasa dostu diyebiliriz. Her oran tutturulabilir değil kimileri savlı, kimileri ise ulaşılması çok uzak lakin genel sınırlarına baktığımızda siyasetlerin yabancı yatırımcının tekrar Türkiye piyasalarındaki tartısını artıracağı bir süreç hedeflenmiş görünüyor. Bu değerli bir değişim ve olağanlaşma olarak özetleyebileceğimiz adımları PPK kararı sonrası net formda görmeye başladık.” dedi ve ekledi:
Bankacılar TL’deki sert paha kayıplarına karşın TCMB sıkılaştırmaları başta olmak üzere son günlerde atılan adımların TL’yi desteklediğini, bu adımların olmaması halinde bugün TL’de daha yüksek kıymet kayıpları görülmesinin kaçınılmaz olduğunu düşünüyorlar.
Bankacıların dikkat çektiği bir öteki nokta ise, uzun müddettir döviz mevduatlarını aralıksız artırmayı tercih eden ve 218 milyar dolarla tarihi doruğa çıkaran lokallerin son günlerde bir ölçü TL’ye geçtiği istikametinde. Yabancı yatırımcı yükünün epeyce azalmasıyla birlikte Türkiye piyasalarında lokallerin döviz mevduatlarının ne kadarını TL’ye çevirecekleri TL açısından kritik değere sahip.
Avrupa Birliği ile Akdeniz kaynaklı tansiyon bugün fiyatlamalara geçen haftaki kadar olumsuz yansımıyor. Fakat piyasalarda da Azerbaycan – Ermenistan tansiyonu baskı yarattı.
İki ülke ortasındaki çatışma 2016 yılında bu yana gerçekleşen en şiddetli çatışma olurken, dünyanın kıymetli doğalgaz ve petrol boru çizgilerinin geçtiği Kafkasya’daki istikrar hakkındaki kaygıları artırdı.
TCMB LİKİDİTEYİ YINE ŞEKİLLENDİRİYOR
TCMB siyaset faizi artışının akabinde likidite adımlarını Cuma günü prestijiyle yine şekillendirmeye başladı.
TCMB’nin PPK öncesi %10,69 düzeyindeki yüklü ortalama fonlama maliyeti CBTWACF= dün prestijiyle %11,08’e yükseldi.
Fonlama maliyetinde piyasanın beklentisi olan kısa müddette %11’e yükseliş gerçekleşti. Piyasalar fonlama maliyetinin kademeli %11,50 – 11,75 bandına yükselmesini öngörüyor. 5 yıllık kredi iflas takası primi (CDS) ise TCMB kararı sonrası gerilese de, jeopolitik tansiyonla düşüş hudutlu kaldı. 570 puandan düşüşe geçen CDS bugün saat 09.09’da 547 / 557 düzeyindeydi.
Investing TR