Nevzat Devranoglu
ANKARA, 28 Eylül (Reuters) – Merkez Bankası (TCMB) siyaset faizini yükseltmesinin akabinde likidite adımlarını bugün yine şekillendirmeye başladı.
TCMB neredeyse iki ay ortanın akabinde tekrar piyasaya siyaset faizi ile fonlama sağlamaya başlarken bankacılar PPK öncesi %10.69 düzeyindeki yüklü ortalama fonlama maliyetinin CBTWACF= (AOFM) birinci evrede %11’e, akabinde %11,50-11,75 bandına yaklaşmasını bekliyorlar.
Faiz kararı ile başlayan değişimle birlikte, BDDK’nın yabancı yatırımcıların TL swap süreçlerine getirdiği sınırlamayı kısmen gevşeten kararı da piyasa için kıymetliydi. Karar bugün TL cinsi yatırım araçlarında iyimserliği kuvvetlendirdi. bugün Ağustos başından beri birinci sefer bugün %10,25 düzeyindeki yeni siyaset faizinden haftalık fonlama sağladı. Fonlama fiyatı 5 milyar TL oldu.
Beklenti TCMB’nin %11,75 gecelik ve %10,25 haftalık vadedeki fonlamaların ikisini birden kullanılarak ortalama fonlama maliyetini artırmaya devam etmesi istikametinde.
SIYASET FAİZİNDEN FONLAMA SONLU KALABİLİR
TCMB’nin siyaset faizinden yaptığı fonlamanın sonlu kalması bekleniyor.
Merkez bankasının sisteme sağladığı toplam fonlama yaklaşık 250 milyar TL meblağında. Siyaset faizi bu kümülatif meblağa, bugün %10,25 düzeyinden haftalık vadede 5 milyar TL ile girdi.
TCMB’nin likidite sağlarken daha çok %11,75 düzeyindeki gecelik fonlamayı kullanacağı beklenirken yüklü ortalama fonlama maliyetinin de kademeli olarak %11,50 – 11,75 bandına yaklaşacağı kestirim ediliyor. Emsal formda BIST’te gecelik faiz oranlarının ve TLREF faizinin de %11,75’te oluşması öngörülüyor.
Merkez Bankası dün dezenflasyon sürecini yine tesis etmek ve fiyat istikrarını desteklemek emeliyle siyaset faizini 200 baz puan artırarak %10,25’e yükseltti. Faiz koridorunun üst bandı %11,75’e, geç likidite penceresi faiz oranı %13,25’e yükseltilmiş oldu. piyasaya sağladığı yaklaşık 250 milyar TL içinde düne kadar en büyük hisse 205 – 210 milyar TL klasik yollu repo ihalelerine ilişkin. Bu fonlama formülünde faizi piyasa belirliyor.
Bugün klasik ihale gerçekleştirmedi. Lakin önümüzdeki periyotta banka likidite idaresi çerçevesinde bu ihaleleri kademeli olarak tekrar gerçekleştirebilir. Lakin klâsik yollu repo ihalelerinin itfa olması ve fonlama kompozisyonundan çıkması vakit alacak.
Bir bankanın ALM masası yetkilisi, “TCMB siyaset faizinden fonlama yaptığı ölçü ihalelerine geri döndü. Fiyata baktığımızda tüm piyasa fonlamasını, ki bu 250 milyar TL civarında, buraya kaydırmadığı görülüyor. PPK sonrası birinci gün adımından anladığımız kadarıyla %10.25 ile birebir anda %11,75 düzeyindeki gecelik fonlama da kullanılacak, %13,25 düzeyindeki GLP ise şu an kullanılmayacak. Bu bizi ortalama fonlama maliyeti açısından %10.25-%11.75 ortasında bir yere götürür. Fonlama maliyetinin seyri önümüzdeki hafta daha da netlik kazanacaktır lakin birinci etapta %11’e gerçek yükseliş bekliyoruz.” dedi.
Bir öteki bankacı da, “Bunları önümüzdeki hafta daha net göreceğiz lakin bugünkü likidite adımları tekrarlanırsa kademeli olarak TL faizi %11,50 – 11,75 bandında oluşacak görünüyor. Kademeli olsa da geleceğimiz nokta burası. Bu olumlu.” dedi.
TCMB’nin piyasaya sağladığı yüklü ortalama fonlama maliyeti CBTWACF= 16 Temmuz’daki %7,34’ten hali hazırda dün prestijiyle %10,69’a kadar çıkmış durumda.
TCMB GLP İLE KENDİNE KIYMETLI BİR ESNEKLİK SAĞLADI
Piyasadaki genel beklenti %13,25’e yükseltilen GLP faizinin kısa vadede fonlamada yer almaması. Her ne kadar bugün fonlamada yer almasa bile GLP faizi mevcut sıkılaştırmanın en üst noktası açısından gösterge olduğu için değerli.
Bankacılar %13,25 düzeyini, TL’de koronavirüs yahut öbür bir nedenden yeni bir satış baskısı ihtimalinde bankaya “yeterli esnekliği” tanıyacak bir faiz olarak görülüyor.
Analistler Merkez Bankası’nın “faiz artışına gitme kabiliyetini” gösteren dünkü kararını genel olarak olumlu istikamette atılan bir adım olarak yorumluyorlar. siyaset faizi artışlarına sıcak bakmaması ve geçmişte faiz nedeniyle TCMB’de lider değişikliği yaşanmış olması nedeniyle, bankanın daha fazla sıkılaştırma için siyaset faizini kullanması beklenmiyordu. Karar sonrası TL ve TL cinsi tüm yatırım araçları genelinde dün ve bugün besbelli çıkarlar görüldü.
Bankacılık endeksi dün %5 civarı artış gösterdikten sonra bugün de %3’e yakın yükselişte. Dolar/TL dalgalansa da 7,71 doruğundan 7,51’e kadar geriledi. Global satış dalgası ise bugün iyimserliği azaltan bir etken oldu.
BDDK SWAP KARARI PPK SONRASI YENİ OPTIMISTLIK GETİRDİ
Piyasalardaki iyimserlikte ayrıyeten BDDK’nın TCMB’nin faiz kararının çabucak akabinde yabancı yatırımcılara yönelik swap kısıtlamaları gevşeten kararı da tesirli. 2018 yılındaki kur krizinden sonra TL’nin paha kaybını önlemek için yabancı para-TL takas süreçlerin hacmini sınırlamaya başladı. Yaklaşık iki yıl içinde Türk bankaların yabancılarla yaptıkları para swap süreçlerinin sonu BDDK tarafından öz kaynakların neredeyse %1’ine düşürülmüştü.
Türk bankaları yabancı bankalar ile dolar-TL takası ve gibisi türev süreçler yaparak uzun vadeli TL kaynak temin ediyorlar. Yatırımcılar da swap piyasasını TL taşımanın getirdiği kur riskini azaltmak için kullanıyorlar. Süreçlerin bir kısmı ise yatırımcılar tarafından TL’ye karşı kısa vadeli spekülatif konum almak için kullanılabiliyor.
Bu piyasalarda hudutlu da olsa likiditenin oluşabilmesi TL yatırım araçlarında hedge imkanını da beraberinde getirdiğinden piyasada yabancı yatırımcı portföyleri için de kıymetli.
Yabancı yatırımcılar yalnızca bu yıl 13,5 milyar dolar fiyatında pay senedi ve tahvil satışı gerçekleştirdiler. Tahvil stoku içindeki hisse olarak bakıldığında bir vakitler %20’lerdeki yabancı hissesi şimdilerde %3’lere gerçek düşüşte. Pay senedinde de oran %50 ile hayli düşük düzeylere gerilemiş durumda.
Yabancı çıkışları ve 218,1 milyar dolarla rekora yakın olan seyreden lokal döviz varlıklarında geçmişte yaşanan ani talep kurda sert yükselişlerin iki büyük kaynağı olmuştu.
Faiz artışı ve yabancı yatırımcılara TL türev süreç sonlarını azaltabilecek kararların, yabancı yatırımcının Türk varlıklarına yönelik iştahın nasıl bir değişiklik getireceği piyasa tarafından önümüzdeki günlerde yakından takip edilecek.
Redaksiyon: Can Sezer ve Birsen Altaylı
Investing TR
