ABD gümrük tarifelerinin enflasyon üzerindeki mümkün tesirlerinden tasa duyan Wall Street yatırımcıları, fiyat baskılarına ait telaşları daha da artıran ve Fed’in faiz oranlarını düşürmek için çabuk etmeyeceği istikametindeki spekülasyonları güçlendiren Cuma günkü tarım dışı istihdam bilgilerinden de aradığını bulamadı.
Hisse senetleri hafta boyunca elde ettikleri çıkarları sildi ve S&P 500 cuma günü yaklaşık yüzde 1 değer kaybetti. ABD Başkanı Donald Trump’ın ticaret savaşını tırmandırarak bu hafta karşılıklı vergileri açıklayacağını söylemesi tedirginliği artırdı.
Geçen haftanın büyük kısmında düşen Bloomberg Dolar Endeksi cuma günü yüzde 0,3 yükselişle kapandı. Bloomberg Dolar Endeksi yeni haftanın birinci süreç gününde artıda.
Asya borsaları ise tarife endişeleriye düşüşte. Hong Kong payları, Çin’in artan yapay zeka gücüne ait iyimserliğin tesiriyle Hang Seng Teknoloji Endeksi’nin ekim ayından bu yana en yüksek düzeyine ulaşmasıyla olumlu ayrıştı. Japon Nikkei 225 yatay seyrederken, Avustralya S&P/ASX 200 düştü.
Avustralya doları ve Kanada doları ile Norveç kronu, Trump’ın yorumlarının akabinde zayıfladı. Hindistan rupisi rekor düşük düzeye geriledi. Trump’ın metallere yönelik tarife açıklaması ile Londra’da vadeli alüminyum kontratları – global gösterge – ton başına 2 bin 619 dolar ile yavaşça zayıflarken, bakır çok az değişti. Altın, yatırımcıların riskten kaçınmasıyla rekora yanlışsız yükseldi. Dolar bu sabah tüm G-10 ve Hong Kong doları dışında tüm gelişen piyasalar para üniteleri karşısında kıymet kazandı.
Trump “herkes”i etkileyecek tarifle planını açıkladı
ABD Başkanı Donald Trump, ticaret tansiyonlarını tırmandıracak ve Amerika’nın en büyük ticaret ortaklarından kimileriyle bağlarını tehdit edecek bir adımla tüm ülkelerden gerçekleştirilen çelik ve alüminyum ithalatına yüzde 25 gümrük vergisi getirmeyi planladığını söyledi.
Pazar gecesi Air Force One uçağında gazetecilere konuşan Trump, tarifelere – daha evvel uygulamayı ertelediği – Meksika ve Kanada da dahil herkesin maruz kalacağını vurguladı. Trump, vergilerin ne vakit yürürlüğe gireceğini belirtmedi.
ABD, alüminyum talebinin büyük çoğunluğunu Kanada, Birleşik Arap Emirlikleri ve Çin’den gerçekleştirdiği ithalat ile karşılıyor. Çelik ithalatı ülkedeki tüketimin daha küçük bir kısmını oluştursa da petrol sondajı yapan yahut rüzgar gücüne odaklı şirketler için ABD’de üretilmeyen modüllerin temini açısından kilit öneme sahip.
ABD Başkanı ayrıca bu hafta ABD ithalatına vergi uygulayan ülkelere yönelik karşılıklı gümrük vergilerini de açıklayacağını söyledi.
Trump, daha fazla detay vermeden karşılıklı tarifelerin ise duyurulmaları sonrasında “neredeyse hemen” yürürlüğe gireceğini belirtti.
Horizon Insights Danışmanlık Analisti Mengtian Jiang, “Çeliğe getirilecek yüzde 25’lik gümrük vergisi, piyasanın demir içeren emtiaya yönelik algısını muhakkak olumsuz etkiliyor. Piyasanın fiyatlardaki zayıflamayı sindirmesi 2-3 gün sürebilir” öngörüsünde bulundu.
Birçok çelik ve alüminyum alıcısı ve satıcısı, rastgele bir gümrük vergisi uygulamasına hazırlanmak için en azından mart ayına kadar vakitleri olacağını düşünüyordu. Artık her iki taraf da yeni pazarlar ve tedarikçiler bulmak için uğraşmak zorunda kalacak.