Investing.com – TCMB, çeyreklik devir aralıklarıyla yayımladığı Finansal Hesaplar Raporu’nun 3. Çeyrek sonuçlarını açıkladı.
2020 yılı üçüncü çeyreği prestijiyle, yurt içi iktisadın sektörel finansal bilançoları incelendiğinde, toplam iktisadın finansal borçlu durumunda olduğu, hanehalkı ve dünyanın geri kalanının yurt içi bölümlerden alacaklı, finansal olmayan kuruluşlar ve genel idarenin ise öteki kesimlere borçlu konumda olduğu gözlendi. Finansal kuruluşlar dalı ise finansal aracılık rolü gereği istikrara yakın bir net finansal bedel yarattı.
Kesimlerde gerçekleşen net finansal süreçler incelendiğinde, bir evvelki çeyrekte GSYH’nin %17’si ile net borç alan pozisyonunda olan toplam iktisat 2020 yılı 3. çeyreğinde GSYH’nin %2,4’ü oranında net borç aldı. Bu orana kesimlerin katkısı incelendiğinde, hanehalkının GSYH’nin %3,7’si ile bu devirde en fazla borç alan bölüm olduğu, bunu sırasıyla yaklaşık %2,7 ve %2,2 ile finansal olmayan kuruluşlar ve genel idarenin izlediği, finansal kuruluşların ise GSYH’nin % 6,2’si oranında net borç verdiği gözlendi.
Bölümlerin son periyot prestijiyle finansal varlık ve yükümlülük dağılımı incelendiğinde, finansal kuruluşların varlık tarafında, finansal olmayan kuruluşların ise yükümlülük tarafında en büyük dal olmaya devam ettiği görüldü.
2020 yılı 3. çeyreği prestijiyle varlıklarda para ve mevduat ile krediler; yükümlülüklerde ise sırasıyla krediler ile para ve mevduat kalemleri en yüklü araçlar olarak gözlendi.
Hanehalkı finansal varlıkları; 2020 yılı 3. çeyreklik periyodunda bir evvelki periyoda nazaran 202 milyar TL artış göstermiş, bu artışın 148 milyar TL’si değerleme, 54 milyar TL’si ise süreç kaynaklı oldu. Hanehalkı yükümlülükleri birebir periyotta bir evvelki periyoda nazaran 106 milyar TL artış göstermiş, bu artışın tamamına yakını süreç artışı kaynaklı oldu.
2020 yılı 3. çeyrek prestijiyle, hanehalkının finansal araç dağılımında kıymetli bir değişiklik gözlenmedi. Finansal varlıklarında en temel araç %75 dolayındaki hissesi ile para ve mevduat olup, bunu pay senetleri ve özkaynaklar izledi. Hanehalkı yükümlülükleri incelendiğinde; tamamına yakınının kredilerden oluştuğu görüldü.
Hanehalkı net finansal pahası 2020 yılı 3. çeyreğinde 96 milyar TL arttı. Hanehalkı borçluluğuna ait göstergelere bakıldığında; hanehalkı borcunun GSYH’ye oranı ile borcun harcanabilir gelire oranı bir evvelki periyoda nazaran bir ölçü artış göstererek sırasıyla %18 ve %53 olarak gerçekleşti, borcun toplam finansal varlıklara oranı ise %33 düzeylerinde yatay seyretti.
Hanehalkı yükümlülüklerinin GSYH’ye oranına bakıldığında; 2020 yılının 3. çeyreğinde Türkiye’nin karşılaştırma yapılan ülkeler ortasında borçluluk seviyesi en düşük ülke olduğu görüldü.
Kredilerin kimden-kime matrisleri incelendiğinde, 2020 yılı üçüncü çeyreğinde geçen yılın birebir periyoduna nazaran bölümler ortası temaslarda değerli bir değişiklik gözlenmedi. En büyük irtibat, finansal olmayan kuruluşlar ile nakdî ve finansal kuruluşlar ortasında gerçekleşti, mali ve finansal kuruluşlar toplamda 4.057 milyar TL meblağında kredi kullandırdı, bunun 2.658 milyar TL’lik kısmını finansal olmayan kuruluşlara ve 832 milyar TL’lik kısmını hanehalkına verdi. Yurt içi bölümler tarafından dünyanın geri kalanından 1.503 milyar TL’lik kredi kullanıldı, bunun 763 milyar TL’lik kısmını finansal olmayan kuruluşlar, 524 milyar TL’lik kısmını ise nakdî ve finansal kuruluşlar kullandı.
2020 yılı 3. çeyreğinde, açılan toplam 5.620 milyar TL’lik mevduatın 4.964 milyar TL’lik kısmı mali ve finansal kuruluşlarda, 656 milyar TL’lik kısmı ise dünyanın geri kalanında açıldı. Mali ve finansal kuruluşlarda açılan mevduatın büyük kısmı hanehalkı (1.910 milyar TL) ve finansal olmayan kuruluşlara (1.005 milyar TL) aittir. Dünyanın geri kalanında açılan mevduatın kıymetli bir kısmı ise (525 milyar TL) mali ve finansal kuruluşlar tarafından açıldı.
Müellif: Necdet Erginsoy
Investing TR
