Investing.com – 19 Kasım PPK toplantısı lider değişimi ve alınan faiz kararı ile yılın en kıymetli toplantısı oldu. Karar metninde salgın periyodunda sağlanan güçlü kredi ivmesinin gecikmeli tesirleriyle artan iç talep, ithalat kanalıyla cari süreçler istikrarının olumsuz etkilenmesinin beklendiği ve enflasyonun da süreksiz bir müddet yükseliş yaşayacağı belirtilmişti.
Bugün açıklanan PPK özetinde enflasyona dair riskler hakkında şu açıklamalara yer verildi:
Global iktisat üçüncü çeyrekte kısmi toparlanma göstermiştir. Lakin, son devirde artış gösteren Covid-19 hadiseleri nedeniyle önümüzdeki devirde global iktisada ait belirsizlikler yükselmiştir. Son periyotta Avrupa ülkelerinde salgına bağlı kısıtlamaların artırılması dış talep ve ihracat görünümü üzerindeki aşağı taraflı riskleri canlı tutmaktadır. Salgının ve sıhhat tedbirlerinin tüketim alışkanlıkları ve genel harcama davranışına muhtemel tesirlerine yönelik belirsizlikler devam etmektedir. Yaygın aşıya geçilmesinin gecikmesine bağlı olarak olağanlaşmanın uzun sürmesi durumunda, global iktisattaki toparlanma yavaş seyredebilecek ve global risk iştahında dalgalanmalar gözlenebilecektir.
-Ham petrol fiyatları, salgın öncesindeki düzeylerinin altında seyretmekle birlikte, bir evvelki PPK devrini takiben artış kaydetmiştir. Buna ek olarak, başta endüstriyel metaller ve ziraî eserler olmak üzere güç dışı emtia fiyatlarındaki yükseliş eğilimi tüketici enflasyonu üzerindeki üst istikametli riskleri artırmaktadır. Döviz kurlarının yanı sıra milletlerarası fiyatlardaki gelişmeler bilhassa besin ve temel mal kümelerinde enflasyon eğilimini olumsuz etkilemektedir.
-Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler genişleyici nakdî ve mali duruşlarını sürdürmektedir. Gelişmiş ülkelerde uzun vadeli faiz oranları tarihi düşük düzeylerdeki seyrini sürdürürken, gerek merkez bankalarının açıklamaları gerekse piyasa beklentileri, düşük faiz ortamının uzun bir müddet devam edeceğine işaret etmektedir. Uygulanan siyasetlerin finansal piyasalar, büyüme ve istihdam üzerindeki aktifliği, ülkeler prestijiyle salgının seyri ile siyaset alanlarının büyüklüğüne nazaran farklılaşabilecektir.
-Gelişmekte olan ülkelere yönelik portföy akımları bir evvelki PPK devrine kıyasla, iyileşen risk algısına bağlı olarak, artarak devam etmiştir. Lakin, Çin hariç tutulduğunda, Kasım ayında borçlanma senedi piyasalarına girişler hudutlu bir ölçü artarken, pay senedi piyasalarına yönelik akımlar görece zayıf seyrini korumuştur. Gelişmiş ülkelerde siyaset faizlerinin düşük düzeylerini koruyacağına dair algının pekişmesi ve mümkün teşvik paketleri, önümüzdeki devirde gelişmekte olan ülkelere yönelen portföy akımlarını olumlu etkileyebilecek ögeler olarak bedellendirilmektedir.
-Yurt içi iktisadi faaliyet üçüncü çeyrekte bariz bir toparlanma kaydetmiştir. Eylül ayı datalarıyla sanayi üretim endeksi bir evvelki aya kıyasla yüzde 1,7, bir evvelki çeyreğe nazaran ise yüzde 30,3 oranında artarak salgın öncesi düzeylerini aşmıştır. Ciro endeksleri ile birlikte değerlendirildiğinde, iktisadi faaliyet üçüncü çeyrekte finansman şartlarına hassas ve iç piyasaya yönelik üretim yapan bölümler öncülüğünde, dallar geneline yayılan bir artış kaydetmiştir. Buna karşılık, turizm irtibatı güçlü mal ve hizmet dallarında zayıf görünüm devam etmiştir.
-İktisadi faaliyetteki toparlanma devam etmektedir. Bununla birlikte, öncü göstergeler ve yüksek frekanslı datalar, Ekim ayı ortalarından itibaren iktisadi faaliyetin ivme kaybetmeye başladığına işaret etmektedir. Yakın periyotta, Avrupa’daki salgına bağlı kısıtlamaların tesiriyle ihracatta yavaşlama gözlenirken, iç talep nispeten güçlü seyretmektedir. Başka yandan, artan olay sayıları nedeniyle getirilen kısmi kısıtlamalar, başta hizmetler bölümü olmak üzere iktisadi faaliyetin kısa vadeli görünümüne dair belirsizlikleri artırmaktadır.
-Salgın periyodunda sağlanan güçlü kredi ivmesinin gecikmeli tesirleriyle artan iç talep ithalat kanalıyla cari süreçler istikrarını olumsuz etkilemektedir. Kasım ayında altın hariç ithalat yataya yakın bir seyir izlerken, altın ithalatı bir ölçü yavaşlamakla birlikte hala yüksek seyretmektedir. Öte yandan, Avrupa bölgesindeki salgın önlemlerinin ihracatı sınırlayıcı tesirleri görülmeye başlanmakla birlikte, mevcut kısıtlamaların salgının birinci basamaklarındaki kadar sıkı olmaması ve imalât sanayiinde faaliyetin sürmesi nedeniyle bilhassa orta malı ihracatında olumlu görünüm korunmaktadır. Konsey, iktisadi faaliyetteki toparlanmanın sürekliliği ve finansal istikrar açısından cari süreçler istikrarındaki seyrin kıymetine dikkat çekmiştir.
-İktisadi faaliyetteki toparlanma işgücü piyasasına olumlu yansımaktadır. Ağustos periyodunda tarım dışı istihdam dallar genelinde artarken, salgın periyodundaki istihdam kaybının şimdi bir kısmı telafi edilebilmiştir. Bu devirde, iktisattaki toparlanmaya bağlı olarak hem işgücüne iştirak oranı artış kaydetmiş, hem de işsizlik oranları gerilemiştir. Öncü göstergeler, iktisadi faaliyetteki toparlanmayla yeni iş ilanlarının arttığını ve istihdam imkânlarının iyileşmeye devam ettiğini göstermektedir.
TCMB, son devirde, para siyasetine ait oluşan olumlu beklentilerin ülke risk priminin gerilemesine katkıda bulunduğunu belirterek düşük enflasyon ortamının kalıcı olarak tesisinin, ülke risk primlerinin düşmesi, dolarizasyon eğiliminin bilakis dönmesi, döviz rezervlerinin artış eğilimine girmesi ve finansman maliyetlerinin kalıcı olarak gerilemesi yoluyla, makroekonomik ve finansal istikrarı olumlu etkileyeceğini ön görüyor.
Muharrir: Deniz Engin
Investing TR
