ANKARA, 12 Kasım (Reuters) – Dolar/TL Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın dün iktisatta inanç ve kredibilite kazanımına odaklanılarak, risk pirimini düşürecekleri yeni bir periyoda girildiğini telaffuzuyla düşüşünü sürdürüyor.
TL dolar karşısında geçen hafta Cuma gününden bu yana %8’in üzerinde kıymet kazandı. Dolar/TL geçen hafta gördüğü 8,58 tepesinden 7,8’in altına kadar geriledi. Böylelikle kur piyasaların beklentilerinin büsbütün tersine bir karar çıkan Ekim ayı PPK toplantı düzeyine de dönmüş oldu. CDS 550 baz puandan 400 baz puanın altına inerken, bankacılık başta olmak üzere pay senedi piyasasında sert yükselişler yaşandı.
TCMB başkanlığına Murat Uysal’ın yerine, AKP’nin en kıdemli iktisat yöneticilerinden olan Naci Ağbal; bunu takiben toplumsal medyadan sürpriz biçimde istifa eden Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın yerine ise Lütfi Elvan atandı.
Erdoğan dün, “Ekonomide girdiğimiz yeni devrin iyi olmasını diliyorum” dedi ve yatırımcılara yeni iktisat idaresini destekleyeceği tarafında bildiri verdi. sürdürülebilir güçlü büyüme ve istihdam artışının yolunun fiyat istikrarından geçtiğini “bir öbür sözle enflasyonun denetim altında tutulmasından geçtiğini” söyledi ve “Faizlerin en azından enflasyon düzeyinde tutulma mecburiyeti, bu hususta verdiğimiz çabayı zora sokuyor.” dedi. TCMB ve Hazine’deki yeni idaresinin olumlu algılanan birinci sinyallerinin akabinde siyasetin açıklamalarını da bekliyorlardı. Erdoğan’ın açıklamaları ise bu beklentinin de dün teyit edilmesini sağladı.
Erdoğan’ın konuşması sonrası yabancı yatırımcılar müşterilerine TL’ye yönelik durum alınmasına yönelik tekliflerini hızlandırmaya da başladı.
JPMorgan (NYSE:JPM), yeni iktisat idaresinden gelen siyaset değişikliği sinyallerine atıfta bulunarak TL için tavsiyesini “ağırlık azalt”tan “piyasa ağırlığı”na yükseltirken, TCMB’nin 19 Kasım toplantısında 500 baz puan faiz artırımına gideceğini iddia etti. Sachs 475 baz puana varan artırım yapabileceği kestiriminde bulundu.
Siyaset faizinin %10,25’ten %15’e yükseltilmesi halinde, yüklü ortalama fonlama faizi zati dün prestijiyle %14,36’da olduğu için pratikte sonlu bir faiz artırımı yapılmış olacak. Lakin bu piyasalar açısından TCMB’ye bakış açısında kıymetli bir imtihan olarak görülüyor.
Dolar/TL saat 09.20’de 7,8600 / 7,8800 düzeyinde süreç gördü. Birebir saate euro/TL 9,2477 / 9,2720 düzeyinde, sepet bazında TL ise 8,5536 / 8,5760 düzeyinde.
Dolar/TL 8,58 doruğundan 7,8’e düşerken global piyasalarda dolarda yaşanan değişim nedeniyle aslında iktisat siyasetlerindeki değişiklik beklentisi sepet bazında TL’de ve euro/TL’de daha net görüldü. Euro/TL’deki düşüş 10,19’dan 9,2’ye, sepet bazında TL’deki düşüş ise 9,38’den 8,50’ye yaşandı.
Bir bankanın Hazine masası işlemcisi, “Piyasada daha evvel yalnızca telaffuz değişikliğiyle bu derece büyük bir fiyatlama görülmemiştir. Swap sınırlamalarının gevşetilmesi haricinde şu ana kadar atılan bir adım yok, yalnızca telaffuz var. Lakin piyasada tesirin ne derece yüksek olduğunu görüyorsunuz.” dedi ve ekledi:
TL gerçek bazda tarihin en düşük düzeylerinden süreç görürken yabancı yatırımcılar da Türk varlıklarındaki durumlarını son yıllarda tarihi düşük düzeylere çekmiş durumdalar. Erdoğan’ın verdiği bilgiye nazaran yabancı yatırımcılar yalnızca bir kaç günde 3 milyar dolara yakın Türkiye piyasalarına giriş yaptı. Bankacılar da süreci emsal telaffuzlarla nitelendirmiş ve piyasalardaki hareketin ana belirleyicisinin yabancı yatırımcı girişi olduğunu söylemişlerdi.
Öte yandan dün Reuters’ta yayımlanan bir haberde de dikkat çekildiği üzere Albayrak’ın sürpriz istifası siyasette getireceği değişiklikler de değerli olacak. Albayrak’ın iktisattan sorumlu olmasına rağmen siyaset, toplumsal hayat, güvenlik her alanda tesirli bir isim olduğuna dikkat çekerken, “Acil tepki alınması gereken alanlar var, bir hasar alındı. Bunu düzeltmek gerekli.” diyerek partide “tecrübeli güçlü isimlerin” daha çok görüleceğinin işaretini verdi. Yetkili kelamlarını şöyle sürdürdü:
İstifalar öncesi TL’nin dolar karşısındaki son üç yıldaki bedel kaybı %55 civarındaydı. Bu datalara nazaran 22 gelişmekte olan para ünitesi değerlendirildiğinde TL açık orta en çok kıymet kaybeden para ünitesi pozisyonunda. TL’nin bu yılki kaybı ise %30 düzeyinde.
Türkiye’nin 5 yıllık kredi iflas takası primi (CDS) geçen hafta 550 puan civarında dalgalandıktan sonra sert gerilemiş durumda. CDS saat 09.02’de 397 / 407 baz puan düzeyinde.
Investing TR